Is een Dynamisch Energiecontract Gunstig met Zonnepanelen?

Geschreven door:

Max van Nunen

Gepubliceerd op:

April 2, 2025

De energiemarkt verandert snel. Steeds meer huishoudens & bedrijven stappen over op dynamische energiecontracten, mede door de stijgende variabiliteit van de energietarieven en de naderende afschaffing van de salderingsregeling in 2027. Voor eigenaren van zonnepanelen is de keuze voor een dynamisch contract extra relevant. Dit artikel gaat in op wat een dynamisch energiecontract precies is, welke voordelen en nadelen het biedt in combinatie met zonnepanelen, en hoe de salderingsregeling hierop van invloed is.

Wat is een Dynamisch Energiecontract?

Een dynamisch energiecontract houdt in dat de tarieven voor elektriciteit (per uur) en gas (per dag) worden bepaald aan de hand van de actuele marktprijzen. Dit betekent dat de prijs die je betaalt of ontvangt direct meebeweegt met de schommelingen op de energiemarkt. Een dynamisch contract biedt voordelen van prijsdalingen en risico van kostenstijgingen bij marktprijsfluctuaties, in tegenstelling tot vaste contracten. (Vereniging Eigen Huis, 2025)

Dynamisch Contract en Zonnepanelen: Hoe Werken ze samen?

Zonnepanelen zorgen ervoor dat je als consument niet alleen energie afneemt, maar ook zelf energie opwekt en eventueel terug levert aan het net. Bij een dynamisch energiecontract worden zowel je afgenomen als je teruggeleverde stroom gewaardeerd op basis van de actuele marktprijzen. Dit betekent dat:

Verbruik versus Opwekking: Als je zonnepanelen stroom opwekken tijdens uren dat de prijzen laag zijn (bijvoorbeeld midden op de dag), kan het zijn dat je een lager tarief krijgt voor de teruggeleverde energie. Omgekeerd kan het voordelig zijn wanneer je stroom afneemt op momenten dat de tarieven hoog zijn.
Salderen op Uurbasis: In tegenstelling tot traditionele saldering op jaarbasis, wordt bij een dynamisch contract de terugleververgoeding per uur bepaald. Hierdoor komt het verschil tussen de opwek- en afnameprijs meer in beeld.

Voordelen van een Dynamisch Energiecontract met Zonnepanelen

A. Direct Meegenieten van Lage Marktprijzen

Wanneer de inkoopprijzen dalen, profiteer je direct van lagere tarieven voor zowel je verbruik als voor de teruggeleverde stroom. Dit kan leiden tot een aanzienlijke kostenbesparing, zeker als je actief je verbruik afstemt op de momenten dat de prijzen het laagst zijn. (Zonnepaneel prijzen, 2025)

B. Geen Risico-opslag en Terugleverkosten

Veel leveranciers rekenen bij vaste of variabele contracten extra kosten voor teruglevering. Bij een dynamisch contract betaal je in de regel alleen de actuele marktprijs, zonder extra risico-opslag of terugleverkosten. Dit maakt het financieel aantrekkelijker voor zonnepaneelbezitters die een overschot aan stroom terugleveren. (Paul, 2024)

C. Stimulans voor Zelfverbruik

Een dynamisch contract moedigt je aan om je eigen opgewekte stroom optimaal te benutten. Door de wasmachine of vaatwasser te laten draaien wanneer de zonnepanelen stroom opwekken, kan je besparen op de kosten van stroom van het net. (Eneco, 2025)

D. Flexibiliteit en Geen Overstapboete

Doordat dynamische contracten vaak op elk moment opzegbaar zijn, hoef je je niet voor langere tijd vast te leggen. Dit geeft je de flexibiliteit om over te stappen als de marktomstandigheden of je persoonlijke situatie veranderen. (Eveline, 2024)

Nadelen van een Dynamisch Energiecontract met Zonnepanelen

A. Onzekerheid in Maandelijkse Kosten

Doordat de tarieven elk uur kunnen verschillen, is het lastiger om je maandelijkse energiekosten precies te voorspellen. Als de marktprijzen plotseling stijgen, kunnen je kosten snel hoger uitvallen dan je had verwacht. (Eveline, 2024)

B. Lagere Terugleververgoeding

Wanneer je zonnepanelen stroom terugleveren tijdens momenten met een lage marktprijs – vaak tijdens zonnige uren – krijg je minder vergoeding per kilowattuur dan bij een vast contract. Dit kan de financiële opbrengst van je zonnepanelen drukken, vooral als je veel teruglevert. (Paul, 2024)

C. Actief Energiebeheer Vereist

Om optimaal van een dynamisch contract te profiteren, is het nodig om je energieverbruik actief te plannen. Dit betekent dat je mogelijk extra tijd en moeite moet investeren in het monitoren van de tarieven en het aanpassen van je verbruikspatronen. (Eveline, 2024)

D. Risico op Snelle Tariefstijgingen

In perioden van hoge vraag of beperkte aanbod, zoals tijdens koude winterdagen, kunnen de prijzen sterk stijgen. Als je op zulke momenten veel energie afneemt, kunnen je kosten snel oplopen. (Eveline, 2024)

Een diagram waarin de nadelen van een dynamisch energiecontract visueel worden weergegeven

De Rol van de Salderingsregeling

Wat is Salderen?

Salderen is het proces waarbij de stroom die je met je zonnepanelen opwekt en niet direct verbruikt, wordt verrekend met de stroom die je van het net afneemt. Dit helpt je energierekening omlaag, omdat je de kosten voor zelf opgewekte stroom niet volledig betaalt. (Rijksoverheid, 2025)

Zonne-energie salderingsregeling visueel weergegeven

Impact op Dynamische Contracten

Bij een vast contract is de salderingsregeling vaak zo ingericht dat afname- en terugleverprijs gelijk zijn. Bij een dynamisch contract wordt echter de actuele marktprijs gehanteerd voor teruglevering. Dit betekent dat als je zonnepanelen stroom terugleveren op momenten met lage prijzen, je minder vergoeding krijgt dan de kosten van afname op piekmomenten. (Frank Breukelman, 2024)

Afschaffing van de Salderingsregeling

Vanaf 1 januari 2027 komt de salderingsregeling definitief te vervallen. Hierdoor zullen zonnepaneelbezitters minder in staat zijn om hun opgewekte stroom te salderen. Bij vaste contracten leidt dit tot extra kosten, terwijl dynamische contracten – door de koppeling met de marktprijs – hier vaak minder nadelig onder lijden. Niettemin maakt het de noodzaak van een slimme energieplanning en eventueel het inzetten van een thuisaccu nog belangrijker. (Milieucentraal, 2025)

Praktische Tips voor Zonnepaneelbezitters

A. Stem je Verbruik Af op de Tarieven

Gebruik apps of slimme meters om inzicht te krijgen in de actuele energieprijzen en plan je energie-intensieve activiteiten (zoals wassen, laden of koken) op momenten dat de tarieven laag zijn.

B. Overweeg een Thuisaccu

Een thuisaccu kan overtollige zonne-energie opslaan voor later gebruik. Hierdoor verminder je de hoeveelheid stroom die je teruglevert tegen lage tarieven en verhoog je je zelfverbruik op momenten dat de prijzen hoger liggen. (Zonnepaneel prijzen, 2025)

C. Kies voor een Optimale Dak oriëntatie

Een oost-westopstelling kan voordeliger zijn dan een dak volledig op het zuiden. Dit zorgt voor een meer gelijkmatige verdeling van de energieopwekking gedurende de dag, waardoor je beter kunt afstemmen op de fluctuaties in de energieprijzen. (Frank Breukelman, 2024)

D. Maak Gebruik van Slimme Energiebeheersystemen

Met moderne energiebeheersystemen en apps krijg je continu inzicht in zowel je verbruik als de actuele tarieven. Dit maakt het mogelijk om in realtime je verbruik aan te passen en zo optimaal te profiteren van de dynamische prijzen. (Dijkman, 2025)

Voorbeelden van situaties waarin een dynamisch energiecontract extra voordelig is voor zonnepaneelbezitters

Ondanks de algemene voordelen van een dynamisch energiecontract bij zonnepanelen, zijn er specifieke situaties waarin dit nog meer voordelen biedt dan vaste tarieven.

Met een oost-westopstelling
Met een thuisaccu
Met een elektrische auto

Oost-westopstelling

Vroeger gold het als gouden regel dat zonnepanelen op een zuidelijk dak geplaatst moesten worden. De laatste jaren is echter gebleken dat een oost-westoriëntatie even efficiënt kan zijn. Bij een dak met oost-westoriëntatie wordt de stroomopwekking over de dag gelijkmatiger verdeeld: je ontvangt 's ochtends al zon aan één kant van het huis en tot in de avond op de andere kant. Dit betekent dat je juist in de uren met hoge energievraag – wanneer de prijzen vaak hoger liggen – een aanzienlijk hogere vergoeding voor je teruggeleverde zonnestroom krijgt. Kortom, met een dynamisch energiecontract is een oost-westopstelling de meest voordelige keuze voor je zonnepanelen. (ANWB, 2025)

Thuisaccu

De invoering van terugleverkosten en het afschaffen van de salderingsregeling maken een thuisaccu steeds interessanter, ongeacht of je een dynamisch of vast contract hebt. Met een thuisaccu kun je overtollige zonne-energie overdag opslaan en later gebruiken, waardoor je minder hoeft terug te leveren aan het net. Specifiek de Nexus thuisbatterij van Zonneplan biedt extra voordelen: deze accu slaat zonne-energie op wanneer er een overschot is en verkoopt deze weer wanneer er tekorten ontstaan, vaak 's avonds. Dit werkt uitsluitend in combinatie met een dynamisch energiecontract van Zonneplan Energie, wat nu al bijdraagt aan netstabilisatie en vanaf 2027 nog effectiever zal worden ingezet om jouw teruglevering te beperken. (Zonneplan, 2025)

Elektrische auto

Een elektrische auto functioneert in wezen als een grote batterij op wielen. Als je je EV oplaadt tijdens zonnige middagen, voorkom je dat je energie teruglevert tegen een relatief laag tarief. Met een laadpaal van Zonneplan kun je het laadproces optimaal afstemmen op de momenten waarop de stroom goedkoop – of zelfs gratis – is. Dit voordeel geldt uiteraard alleen als je elektrische auto overdag regelmatig thuis staat.

Vergelijken van energiecontracten

Het kiezen van het juiste energiecontract vraagt om een grondige vergelijking. Door op een aantal kernpunten te letten, kun je een weloverwogen keuze maken:

Contracttype:
Bepaal of je kiest voor een vast, variabel of dynamisch energiecontract. Bij een vast contract betaal je een constante prijs gedurende de looptijd, terwijl bij een variabel contract de tarieven periodiek aangepast worden. Dynamische contracten bieden realtime marktprijzen, wat voordelig kan zijn als je je verbruik kunt afstemmen op de laagste tarieven.
Tariefstructuur en vaste kosten:
Vergelijk de basisprijs per kWh (of per m³ gas) en controleer of er extra kosten zoals een risico-opslag, administratiekosten of terugleverkosten in rekening worden gebracht. Let er ook op of er sprake is van een vast voorschotbedrag en hoe dit verrekend wordt aan het eind van de contractperiode.
Energiebelasting en btw:
Sommige contracten tonen de energieprijs exclusief of inclusief belasting. Zorg ervoor dat je een compleet beeld krijgt van wat je werkelijk gaat betalen.
Flexibiliteit en opzegvoorwaarden:
Bekijk of je het contract op elk moment kunt opzeggen zonder boetes, of dat er een opzegtermijn of boete geldt. Dit is vooral belangrijk als je verwacht dat je verbruik of wensen in de toekomst kunnen veranderen.
Duurzaamheid en herkomst van de energie:
Als duurzaamheid voor jou een belangrijke rol speelt, controleer dan of de leverancier 100% groene energie levert of dat je zelf een keuze kunt maken tussen groene en grijze stroom.

Door deze factoren systematisch te vergelijken, krijg je een helder overzicht van welk contract het beste aansluit bij jouw behoeften en verbruikspatroon.

Installatie en configuratie

Na het kiezen van je energiecontract is het belangrijk dat ook de technische installatie en configuratie in orde zijn, zodat je optimaal gebruik kunt maken van de voordelen van een dynamisch contract. Dit geldt met name als je gebruikmaakt van slimme technologieën en een Home Energy Management System (HEMS):

Illustratie Home Energy Management System (HEMS)

Installatie van een slimme meter:
Een dynamisch energiecontract vereist een slimme meter die je real-time verbruiksgegevens doorgeeft. Als je nog een oude meter hebt, neem dan contact op met je netbeheerder voor een gratis of betaalde vervanging.
Integratie van een Home Energy Management System (HEMS):
Installeer en configureer een HEMS om je energieverbruik en -opwekking te monitoren. Dit systeem helpt je om inzicht te krijgen in je verbruikspatronen en om apparaten automatisch te laten draaien op de momenten dat de energieprijzen het laagst zijn.
Configuratie van slimme apparaten:
Verbind je huishoudelijke apparaten, zoals je wasmachine, vaatwasser of elektrische auto, met je HEMS. Stel via de bijbehorende apps of smart home-platformen in op welke tijden deze apparaten moeten werken om optimaal te profiteren van de lage tarieven.
Installatie van aanvullende software of integraties:
Als je gebruikmaakt van platforms zoals Home Assistant, installeer dan relevante integraties (bijvoorbeeld voor dynamische energieprijzen) via de Home Assistant Community Store (HACS). Volg de instructies om de integratie te configureren en koppel deze aan je slimme meter of energieleverancier.
Test en optimaliseer je instellingen:
Na de initiële installatie is het verstandig om je systeem een tijdje te testen. Controleer of de slimme apparaten correct reageren op de dynamische tarieven en of je de gewenste besparingen behaalt. Pas indien nodig de instellingen aan voor een optimale werking.
Ondersteuning en updates:
Zorg dat je regelmatig controleert op updates voor zowel de firmware van je slimme meter als voor de software van je HEMS. Blijf in contact met de klantenservice van je leverancier voor eventuele technische ondersteuning.

Door deze stappen zorgvuldig te volgen, zorg je voor een naadloze installatie en configuratie, zodat je optimaal kunt profiteren van je nieuwe dynamische energiecontract en de slimme technologieën in huis.

Conclusie, Dynamisch contract gunstig?

Of een dynamisch energiecontract gunstig is in combinatie met zonnepanelen, hangt af van je persoonlijke situatie, je energieverbruik en je bereidheid om actief je verbruik te beheren. De voordelen – zoals het meegenieten van lage marktprijzen, het vermijden van risico-opslag en het stimuleren van zelfverbruik – kunnen aantrekkelijk zijn, zeker in een markt waarin de salderingsregeling stopt en terugleverkosten een rol spelen. Tegelijkertijd zijn er nadelen zoals de onzekerheid over maandelijkse kosten en de lagere terugleververgoeding op momenten met veel zonne-energie.

Voor wie flexibel is en bereid is te investeren in slimme beheersystemen, kan een dynamisch energiecontract in combinatie met zonnepanelen een financieel voordelige keuze zijn. Het is echter belangrijk om je verbruik goed te monitoren en waar mogelijk te optimaliseren, zodat je de voordelen maximaal benut en de nadelen beperkt.

Kortom, de keuze voor een dynamisch energiecontract is een afweging tussen flexibiliteit en zekerheid. Het biedt zeker kansen in de huidige energiemarkt, maar vraagt ook om een actieve houding ten aanzien van energiebeheer.